Dark Turizm Nedir?
Dark turizm, son yıllarda giderek daha fazla ilgi gören bir turizm türüdür. Diğer yandan ilk defa duyacak olsanız da birçok turizm kategorisi olduğunu bilmeniz önemlidir. Deniz turizmi, medikal turizm, kültür turizmi, şehir turizmi ya da yeşil turizm gibi gezginlerin farklı beklenti ve isteklerine cevap veren turizm seçenekleri mevcuttur. Ancak son yıllarda, ani popülaritesi nedeniyle dark turizm diğerlerinden sıyrılıp daha fazla dikkat çekmeye başladığını gözlemliyoruz. Peki, dark turizm nedir?
Dark Turizm Nedir ve Nasıl Ortaya Çıkmıştır?
Dark turizm, ölüm, ıstırap, keder veya felaketle ilişkili yerleri ziyaret etmeyi içeren seyahat anlamına gelir. Terim ilk olarak 1996 yılında Glasgow Caledonian Üniversitesi’nden John Lennon ve Malcolm Foley adlı iki araştırmacı tarafından kullanılsa da, daha sonra özellikle seyahat firmaları tarafından da bu terim benimsenmiştir.
Dark turizm konuyla ilgili araştırma ve akademik çalışmalara göre esasında Gallo-Roma dönemine kadar uzanmaktadır. O dönemlerde kalabalıklar gladyatör dövüşlerini ve cinayetleri izlemek için arenalarda toplanırken, günümüzde de dünyanın farklı bölgelerinde dark turizm örnekleri dikkat çekmekte ve her geçen sene daha fazla ilgi odağı olmaktadır.
Türkiye’deki Dark Turizm Örnekleri Nelerdir?
Dünyada olduğu gibi ülkemizde de dark turizm, diğer adıyla karanlık turizm noktaları bulunmaktadır. Bunlardan bazıları ise şu şekildedir:
Anıtkabir: Hüzün ve gurur uyandıran bir dark turizm noktası olan Anıtkabir, yer yıl milyonlarca kişinin Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün anıt mezarını ziyaret etmesi ile dikkat çekmektedir.
Çanakkale Şehitliği: Çanakkale Savaşı’nın izlerini taşıyan bu destinasyon dark turizm bölgesi olarak en çok dikkat çeken noktalardan biridir.
Sinop Cezaevi: 4 bin yıl önce inşa edilmiş olan ve 1887 yılı itibariyle cezaevi olarak kullanılmaya başlayan Sinop Cezaevi 1996 senesinde boşaltılarak müze olarak ziyarete açılmıştır. Dark turizmin Türkiye’deki en önemli noktalarından olan Sinop Cezaevi her yıl birçok kişinin uğrak alanı olarak dikkat çekmektedir.
Dünyadaki Dark Turizm Örnekleri Nelerdir?
Dünyadaki farklı ülkelerde en çok ziyaretçi alan dark turizm noktaları şu şekildedir:
Auschwitz: En büyük ve en ölümcül Nazi toplama kampı olan Auschwitz, 2. Dünya Savaşı’nın bitiminden sonra bir anıta dönüştürüldü. Bugün, dark turizmin önemli bir noktası olan Auschwitz yaklaşık 50 milyon turisti ağırlıyor.
Çernobil: Çernobil tarihin en kötü nükleer felaketlerinden biri olarak kabul ediliyor ve bu önemli bölge dark turizm için çok popüler bir destinasyon olarak dikkat çekiyor. Ancak Auschwitz’in aksine, bu destinasyon bir tehlike olmaya devam etmektedir ve halen geçerli olan radyasyon seviyeleri nedeniyle ziyaret edilmesi tehlikeli bir bölgedir. Yine de bu küresel felaketle alakalı yapılan belgesel ve dizilerin ardından bölgeye ziyaretler %30 artmıştır.
Hiroşima: Hiroşima, dünyanın ilk nükleer saldırısının anısını korumaktadır. Hiroşima’ya atılan atom bombası, bir anda tarihteki diğer cinayetlerden daha fazla insanın yaşamına mal olmuştur. Hiroşima, kendisini harap olmuş bir şehirden ziyade bir barış sembolü olarak tanıtmaya devam etmektedir.
11 Eylül Anıtı: Dünyanın en kötü terör saldırılarından birinin ardından, 11 Eylül anma alanı dünyanın en önemli dark turizm cazibe merkezlerinden biri olmuştur. Anıt açılışının ilk 2 yılında 10 milyondan fazla ziyaretçi geldi ve birkaç yıl sonra toplam rakam 23 milyonun üzerine çıktığı söylenmektedir.
Kamboçya Ölüm Tarlaları: Ölüm Tarlaları, Kamboçya’da Kızıl Kmer rejimi tarafından bir milyondan fazla insanın öldürüldüğü ve gömüldüğü alan olarak dark turizm merkezlerinden biri olarak kabul edilmektedir.
Murambi Soykırım Anıtı: Bu destinasyon dark turizm tarihindeki en karanlık ve en korkunç yer olarak kabul edilir. 21 Nisan 1995’te kurulan müze, bir zamanlar 100 günlük bir süre içinde 50.000’den fazla kişinin hayatını kaybettiği bir yer olarak hafızalara kazınmıştır.