Tellaliye Sözleşmesi Nedir?

Gayrimenkul alım satımlarında emlak hukuku ile ilgili birçok farklı terimle karşılaşabiliriz. Günlük hayatta sıklıkla karşımıza çıkmayan bu terimlerin anlamları, aslında oldukça büyük bir öneme sahiptir. Tellaliye sözleşmesi gibi terimlerin ne anlama geldiğini bilmek, tapu işlemleri sırasında olası hataların ve yanlış anlaşılmaların önüne geçmeyi sağlar. Bu bağlamda, tapuda tellaliye ve tellaliye sözleşmesi hakkında bilgi sahibi olmak isteyenler için hazırladığımız bu yazıda, merak ettiğiniz tüm detayları açıklayacağız.

Tapuda Tellaliye Ne Demektir?

Tapuda emlak alım-satımında karşımıza çıkan tellaliye, gayrimenkul yöneticisi veya gayrimenkul danışmanı tarafından yapılan hizmetlerin tapuda yansıtılmasına izin verilen bir süreçtir. Bu hizmetler arasında gayrimenkulün satılması, transferi, ipotek kaydedilmesi veya diğer türlü işlemler yapılması gibi işlemler bulunabilir. Tellaliye, gayrimenkul sahibi ile gayrimenkul danışmanı arasında yapılan bir sözleşme ile verilir ve sözleşmede belirlenen hizmetlerin miktarı, süresi ve niteliğine göre değişebilir. Diğer yandan aracılık olarak da kabul edilen tellaliye, taraflar arasında işbirliği yapılması için uğraşmaktadır.

Tellaliye Sözleşmesi Nasıl Yapılır?

Gayrimenkul tellaliye sözleşmesi, diğer bir adıyla taşınmaz simsarlığı sözleşmesi olarak da bilinir. Tellaliye sözleşmesi, bir emlak danışmanlığı hizmeti sunan bir kişi veya kuruluş ile müşterisi arasındaki hizmet anlaşmasıdır. Bu durumda hizmeti verecek olan taraf aracı olarak kabul edilir. Bu sözleşme, emlak danışmanının müşterisi için taşınmaz mal arama, değerlendirme, satın alma veya satma gibi hizmetleri sunmasını ve bu hizmetler karşılığında müşteriden belirli bir ücret veya komisyon almasını belirler. Tellaliye sözleşmesi, her iki tarafın hak ve yükümlülükleriyle beraber hizmet kalitesini de garanti altına alan önemli bir belgedir. Sözleşmenin ayrıntıları, taraflar arasındaki anlaşmaya göre farklılık gösterebilir ve belirli bir gayrimenkul ile ilgili olarak uygulanabilir. 

Tellaliye Sözleşmesinde Hangi Bilgiler Bulunmalı?

Tellaliye sözleşmesi ile alakalı merak edilenlerden biri de sözleşme içeriğinde hangi bilgilerin yer aldığıdır. Buna göre değişkenlik göstermekle beraber sözleşmede şu bilgiler yer almaktadır;

• Tarafların tanımlanması: Aracı ve müşterinin tam isimlerinin, adreslerinin ve iletişim bilgilerinin belirtilmesi.
• Hizmet konusu: Aracının müşterisine sunacağı hizmetlerin belirli bir şekilde tanımlanması (örneğin, mal arama, değerlendirme, satın alma veya satma gibi).
• Süre: Sözleşmenin geçerli olacağı sürenin belirlenmesi.
• Tarafların yükümlülükleri: Taşınmaz aracısının ve müşterinin sözleşme konusundaki yükümlülüklerinin belirli bir şekilde tanımlanması.
• Gizlilik ve güvenlik: Tellaliye yetkisi bulunan kişi ile müşteri bilgilerine ilişkin olarak gizlilik ve güvenlik yükümlülüklerinin belirtilmesi.
• İptal ve fesih: Sözleşmenin nasıl iptal edileceği veya feshedileceği konusunda düzenlemelerin bulunması.
• Uyuşmazlıkların çözüm yolları: Taraflar arasında oluşabilecek uyuşmazlıkların nasıl çözüleceğine ilişkin düzenlemeler.

Tellaliye Ücreti Nedir ve Kim Tarafından Ödenir?

Gayrimenkul tellaliye harcı olarak da bilinen tellaliye ücreti, danışman olarak görev yapan ve söz konusu tarafın sunduğu hizmet bedelinin ödenmesini gerektirir. Gayrimenkul tellaliye harcının hesaplanması, gayrimenkul sahibi ve gayrimenkul aracısı arasında yapılan sözleşmeye dayanır. Sözleşmede belirlenen hizmetlerin miktarı, süresi ve niteliğine göre değişebilir. Ayrıca, gayrimenkulün değeri, büyüklüğü ve bulunduğu bölgenin piyasa şartları gibi faktörler de gayrimenkul tellaliye ücretinin hesaplanmasında dikkate alınabilir. Ancak aksi bir durum belirtilmemişse, tapuda tellaliye ücreti için ödenecek oran %2 olarak belirlenmiştir. Gayrimenkul tellaliye ücreti, gayrimenkul sahibi tarafından ödenir. Gayrimenkul sahibi, kendisine sunulan hizmetlerin bedelini ödemekle yükümlüdür. Tellaliye harcı, gayrimenkul ile ilgili olarak yapılan tüm işlemlerin tapuda yansıtılması garantiler ve tapuda tellaliye yetkisi verilmesi ile ilişkilidir.