Bir Bina Kentsel Dönüşüme Nasıl Girer?

Kentsel dönüşüm, yürürlüğe giren 6306 numaralı Afet Riski taşıyan yapıların yenilenmesi hakkındaki kanunun uygulanmasına yönelik bir dönüşümdür. Kanunun adından belli olduğu gibi Türkiye’nin her neresinde olursa olsun deprem riski bulunan, yıkılma riski taşıyan ev ve işyerleri bu kanun sayesinde devletin sağladığı avantajlarla kentsel dönüşüme girerek yeniden yapılabilmektedir.

Kentsel dönüşüm sayesinde evinizin yer aldığı konumdan uzaklaşmadan yeniden inşa edebilir ya da binanızı güçlendirebilirsiniz.

Bir Bina Kentsel Dönüşüme Nasıl Girer?

Yıpranmış, ekonomik ömrünü tamamlamış, depreme karşı dayanıksız ve de depremden hasar almış evinizi, 6306 sayılı Kentsel Dönüşüm Kanunu sayesinde yeniden inşa edebilirsiniz. Kentsel dönüşüm, yetkililerin de ifade ettiği gibi ev sahiplerinin talebi ile gerçekleşir. Ev sahiplerinin kentsel dönüşümden yararlanabilmesi için binadan bir ev sahibinin aşağıdakilerle birlikte bakanlıkça lisanslandırılan kentsel dönüşüm programına başvurmaları yeterlidir:

• Tapu
• Nüfus kimliği
• Tapudan alınan takyidat
• Emlak vergisi beyannamesi ve de

Bakanlık tarafından lisanslandırılan kentsel dönüşüm firması bina için gereken bütün teknik incelemeleri detaylı bir şekilde yaparak, binanız için ayrıntılı deprem risk raporunu çıkartır.  Raporun idari kurum tarafından onayı ile binanın tapu kayıtlarına Şerh konur. Risk şerhinin bir örneği daire sahiplerine gönderilir. Dileyen kat maliki 15 gün içerisinde konu ile ilgili deprem risk raporu hakkında itirazda bulunabilir.

Üniversite akademisyenlerinden oluşturulan itiraz komisyonu bu raporu inceler ve rapor hakkında son kararı verir. Komisyonda inceleme sonucunda çıkan karar, eğer ki binanın riskli olduğu şeklinde ise o zaman bahsi geçen bina kentsel dönüşüm kapsamında değerlendirilir. Bu durum binanın resmi olarak kentsel dönüşüm içerisinde riskli bina olarak adlandırılmasına neden olur. Bu süreç 1,5 ay ile 2 ay arasındadır.

Kentsel Dönüşüme Girecek Binada Anlaşmaya Varılamaması Durumunda Ne Yapılır?

Kentsel dönüşüm kapsamındaki incelemeler sonucunda yeni binayı yapacak  müteahhit ya da müteahhit firma, binanın yapım şekli ve paylaşımından kat maliklerinin 2/3’ü ile mutabakat sağladığı takdirde anlaşma sağlanmış olur. Fakat hakların adil olarak dağıtılmasına rağmen anlaşmaya yanaşmayan daire sahiplerinin, tebligat yoluyla apartman yönetim toplantısına gelmesi sağlanır. Toplantı sonucunda da anlaşmaya varılamaması durumunda kat maliklerinin sahip oldukları hisseler, kanuna uygun şekilde açık arttırma yöntemiyle satılır. Satın alan çıkmaz ise devlet bu hisseleri kamulaştırır. Satışın evvelinde gayrimenkul değerleme uzmanı binanın değerini hesaplar. Bu değer üzerinden anlaşmaya varılamayan hissedarın satış işlemi için bakanlığın ilgili bölümüne başvurulur.

Kentsel Dönüşüm Kapsamında Yapılan Teşvikler Nelerdir?

Kentsel dönüşüm içerisine giren riskli binalar için mülk sahiplerine ve kiracılara kredi ve kira şeklinde yardım teşvikleri bulunmaktadır.

Bunlar şu şekilde sıralanabilmektedir:

• Binada daire sahipleri için kentsel dönüşüm doğrultusunda kredi ve kira yardımından bir tanesi daire sahibinin uygunluğuna göre seçilmektedir. Aynı anda bu iki yardım alınamamaktadır.
• Daire sahiplerinin alabileceği kentsel dönüşüm kredisi yalnızca riskli olan binanın yeniden yapılması ya da var olan binanın güçlendirilmesi için kullanılabilir.
• Kiracılar ise kentsel dönüşüm kredisi sayesinde, dairelerini boşaltırken geri ödemesiz taşınma yardımı alabilirler. Ayrıca kiracı, o evde en az bir yıldır kiracı olduğunu faturalarla ispatlayabiliyorsa ve evi boşalttıktan sonra ilgili binadan ev almak isterse, mülk sahipleri gibi kentsel dönüşüm kredisi alabilirler.

Müteahhit Seçimi Nasıl Olmalıdır?

Kentsel dönüşüm basamağında en önemli kısım bina için müteahhit seçimidir. Projenin doğru bir şekilde eksiksiz gerçekleştirilmesi adına müteahhit seçimine çok dikkat edilmelidir. Dikkat edilecek noktalar:

• Müteahhidin çevre ve şehircilik bakanlığı tarafından müteahhitlik lisansı bulunmalı.
• Önceki referanslarını başarıyla tamamlanmış olmalı.
• Binaya uygun ekipmanı olmalı.
• Sahip olduğu sermaye bina için yeterli olmalı.