Kredi Arzı Daralması (Credit Crunch) Nedir?
Kredi arzı daralması ya da Credit Crunch, kredilerin kullanılamadığı ve arzın azaldığı ekonomik bir durumdur. Bu aynı zamanda, büyük zararların ve aktif değer düşüşlerinin yaşandığı bir ortamda, bankalar ve diğer finansal kuruluşlar tarafından sağlanan kredilerin maliyetinin artması nedeniyle kredi kullanılamaması /kullandırılamaması anlamına da gelebilir.
Kredi arzı daralması, faiz oranlarında artışa yol açar ve bu da kredi alınmasını daha da imkansız hale getirir. Bankalar ve alacaklılar, iflaslardan ve borçlunun ödemelerinde temerrüde düşmekten korkarak, şirketlere ihtiyatlı bir şekilde fon verirler. Bir kredi arzı daralması, durgunluğun veya olumsuz finansal ortamın bir ürünüdür. Böyle bir kriz sırasında azalan kredi arzı, ekonomide uzun süreli bir durgunluğa yol açar.
Kredi Arzı Daralması (Credit Crunch) Nedir?
Credit Crunch (Kredi arzı daralması), resmi faiz oranlarındaki artıştan bağımsız olarak kredilerin genel kullanılabilirliğinde ciddi bir düşüş ortaya çıktığında kullanılan bir terimdir. Kredi arzı daralması, ekonomik açıdan zor bir durumdur. Bankalar ve diğer finans kuruluşları, borç alanların borçlarını ödeyememesi riskini yüksek gördüklerinde, bireylere ve şirketlere borç verme konusunda ihtiyatlı davranırlar. İşletmelerini genişletmek, yatırım yapmak isteyen girişimciler ya da büyük satın alımlarda nakit ihtiyacı bulunan işletmeler önceden rahatlıkla kredi alabiliyorken, bu tür dönemlerde kredi arzı daralması bunu engeller. Aynı sonuç bireysel kredi talebinde bulunan kişiler için de geçerlidir.
Kredi Arzı Daralması Neden Olur?
Kredi arzı daralmasının çeşitli nedenleri vardır. Çoğu zaman, bu durumun başlıca nedeni borç verenlerin uzun bir süre hatalı ve mantıksız uygulamalarıdır. Ancak, aynı derecede önemli olan başka nedenler de vardır. Belirli bir pazardaki mal veya varlık fiyatlarındaki anormal düşüş de, kredi arzı daralmasına neden olabilir. Bu durumda, daha önce aşırı şişirilmiş olan varlıkların fiyatları düşer ve bu da Credit Crunch yaşanmasına neden olur. Daha önce değeri artan varlıklara karşı borçlanmada, finansal kaldıraç durumu daha da kötüleştirir.
Kredi Arzı Daralması Sonuçları Nelerdir?
Kredi arzı daralmasının en belirgin sonucu, kredi alımındaki yavaşlama ile beraber yatırım sermayesinde ortaya çıkan durgunluk ve sonraki dönemde ise toparlanma sürecinin daha yavaş olmasıdır. Diğer yandan bankalar da kredi arzı daralmasının bir sonucu olarak, daha az müşteriye kredi verebildikleri için borçlanan kişilerden daha fazla gelir elde etme eğiliminde bulunarak faiz oranlarını artırabilir. Bu durum; bireylerin ve şirketlerin borçlanma maliyetlerinde ani bir yükselişe neden olduğundan, ekonomik anlamda para harcama yeteneği engellenen işletmelerin sermayesini tüketmesine yol açabilir. İşletmeler işçi almak ya da yatırımda bulunmak konusunda kararlı ve tutarlı davranamayabilirler.
Sermayenin tüketilmesine ek olarak, bazı bireyler ve işletmeler için durum daha da kötü bir hal alabilir. Öyle ki; borç alamayan ve nakit ihtiyacını karşılayamayan firmalar, bu durum karşısında gelişmekte ve büyümekte zorluk çekerek işlerini sürdürmekte sorun yaşayabilirler. Herhangi bir büyüme olmadığında ve sermaye tüketildiğinde, işletmeler küçülmeye giderek verimliliğin düşmesine de katkıda bulunurlar. Bununla bağlantılı olarak iş gücü azaltılır ve bu da işsizliğe katkıda bulunur. Genel olarak ekonomide olumsuz bir tabloyu beraberinde getirir.