Çalışan Emeklinin Emekli Maaşından Kesinti Yapılır mı?
Çalışma hayatında olan kişiler hem yaş kriteri hem de sigorta primlilerini tamamladıktan sonra emekliliğe hak kazanırlar. Emeklililk, devlet tarafından vatandaşlara tanınan bir haktır. Bu haktan, belirli yasalara uygun şartları yerine getiren hem devlet memuru olarak çalışan hem de özel sektörde çalışan kişiler yararlanabilir. Ancak, isteğe göre de emekli olan kişiler, çalışma hayatına devam edebilir. Peki, çalışan emeklinin emekli maaşından kesinti yapılır mı? Detayları yazımızda bulabilirsiniz.
Çalışan Emeklinin Emekli Maaşından Kesinti Olur mu?
4A (SSK), 4B (Bağkur) ve 4C (Emekli Sandığı) sigorta kollarına bağlı olarak çalışan bireyler, emekli olduktan sonra da çalışmaya devam edebilirler. Özellikle ekonomik ve sosyal nedenlerle hem emekli aylığı alıp hem de çalışan birçok kişi bulunmaktadır. Bu kişiler, farklı işlerde çalışabilirler; ya başkalarının yanında istihdam edilirler veya kendi işlerini kurarlar. Ancak, çalışan emeklilerin aldıkları maaşlardan kesinti yapılır. Bu kesinti, emekli maaşıyla karıştırılmamalıdır. Çalışan emeklinin aldığı maaştan kesinti olarak adlandırılan bu miktar, Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) olarak bilinir.
SGDP, emeklilik koşullarını yerine getirerek emekli aylığı almaya hak kazanmış olan kişilerin, çalışmaya devam etmeleri durumunda işverenleri veya kendileri tarafından ödenen bir prim türüdür. 2008 yılında yapılan bir düzenleme ile bu tarihten önce emeklilik haklarını kazanan kişiler, emekli maaşlarında kesinti yaşamadan 4A (SSK) kapsamında çalışabilirler. Ancak 2008 yılı ekim ayından sonra ilk kez sigortalı olan ve emekli haklarını kazananlar için maaş kesintisi uygulanır. Öte yandan emekli olduktan sonra maaş kesintisi yaşamadan çalışmak isteyenler, kendi işlerini kurabilirler.
Çalışan Emeklinin Emekli Maaşından Kesinti Ne Kadar?
Emekli bireyler çalışmaya devam ettiklerinde emekli maaşlarından; %7.5 işçi payı, %22.5 sigorta primi ve %2 iş kazası primi olmak üzere toplam %32 kesinti yapılır. Çalışan emeklinin emekli maaşında kesintiler, %30’u Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) adı altında yapılırken, %2’si iş hastalığı ve meslek kazası için ayrılır. Emekli çalışanlar, işlerine ara verdiklerinde SGDP kesintileri geri iade edilmez. Kamuda devlet memuru olarak çalışan bireylerin emekli maaşlarından SGDP kesintisi yapılır ve bu kesinti nedeniyle tekrar çalışmaya devam edebilirler.
Ancak 4C (Kamu / Emekli Sandığı) emeklilik şartlarına tabi olanlar için durum farklıdır. Bu kişilerin emeklilik aylıkları, emekli olduktan sonra çalıştıklarında doğrudan kesilir. Bu nedenle SGDP kapsamında çalışmak, bu bireyler için mümkün değildir.
Emekli Olduktan Sonra Çalışanların Emekli Maaşı Artar mı?
Emekli aylığı, başvuru tarihindeki verilere dayanarak hesaplanır ve bağlanır. Başvurunuzun ardından çalışmaya devam ediyorsanız, Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) ödersiniz ve bu SGDP, emekli aylığınıza herhangi bir etki yapmaz.
Ancak emekli aylığına en fazla etki eden faktörlerden biri, sigorta primlerinin ödenme süresidir. Uzun süreli ve düzenli prim ödemeleri, emekli maaşınızın artmasına katkı sağlayabilir. Bu nedenle, iş hayatına erken yaşta başlamak ve sigorta primlerini düzenli olarak ödemek önemlidir. Ayrıca, emekli olmadan önce mümkün olduğunca yüksek bir maaşla çalışmak da emekli aylığını artırabilir. İşverenle pazarlık yapmak veya daha iyi bir pozisyon için eğitim almak gibi adımlar bu yönde etkili olabilir. Aynı şekilde, prim ödeme gün sayısını artırmak da emekli maaşını yükseltebilir. Bu, primlerin düzenli ödenmesi kadar, prim ödeme gün sayısının da artırılmasını içerir. Bu nedenle, geçmişte eksik olan prim günlerini tamamlamak veya gönüllü sigorta primi ödemek gibi yöntemlerle prim gün sayısı artırılabilir. Ayrıca, bireysel emeklilik sistemine katılmak da emekli aylığını artırmanın farklı bir yoludur.
Emekli olduktan sonra çalışanların maaşlarında bir düşüş yaşanmaz. Emekli çalışanlar, net asgari ücrete işveren payı ve iş kazası primi eklenmeden alır. Ancak emekli aylığı bağlandıktan sonra çalışmaya devam edenlerden SGDP kesintisi yapılır. Kamuda memur olarak çalışmaya başlayanlar, emekli olduktan sonra çalışmanın sonuçları, çalıştıkları iş yerinin ve statülerinin özelliklerine bağlı olarak değişiklik gösterir. Özel sektörde çalışmaya başlayanların emekli aylıkları kesilmez ve destek primi ödemelerine tabi olabilirler. Ancak, kamuda 4A kapsamında çalışmaya başlayanların emekli aylıklarından kesinti yapılır.
