Cittaslow (Sakin Şehirler) Nedir?

Kentleşmenin artmasıyla birlikte tüketime dayalı bir yaşam tarzını benimsemeye başladık. Hızla akan hayat ve artan aktivite ile birlikte daha sakin yaşama arzumuz da artıyor. Bu noktada akışı yavaşlatarak yaşam kalitesini artıracak bir bakış açısına ihtiyacımız var. Türkçe’ye “sakin şehir” olarak çevrilen Cittaslow, sakin yaşamayı esas alan bir felsefe olarak karşımıza çıkıyor.

Cittaslow (Sakin Şehir) Nedir?

Cittaslow kavramı aslında uzun zamandır hayatımızda. Sakin şehir anlamına gelen Cittaslow oluşumu aslında 1999 yılından beri uluslararası ölçekte faaliyet gösteren bir belediye birliğidir. Merkezi İtalya’da olan Cittaslow, slow food hareketinden ilham alan bir organizasyondur. Cittaslow hareketinin ana hedeflerinden biri, bir şehirdeki alan kullanımı, yaşam ve trafik akışındaki genel hızı yavaşlatarak şehirlerdeki yaşam kalitesini iyileştirmektir.

Cittaslow Oluşumunun Özellikleri Nelerdir?

Cittaslow organizasyonun ortak özellikleri ve hedefleri arasında şunlar yer alır:

• Sürdürülebilir Kalkınma: Cittaslow şehirleri, yerel kaynakları verimli kullanarak sürdürülebilir bir kalkınma hedefler. Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı, su ve enerji tasarrufu, atık yönetimi gibi çevre dostu politikalar benimsenir.
• Yerel Kültürün Teşviki: Yerel sanatlar, el sanatları, mutfak kültürü ve gelenekler desteklenir. Kültürel zenginliklerin korunması ve tanıtılması, bu şehirlerin kimliğinin bir parçasıdır.
• Topluluk Odaklı Yönetim: Yerel halkın karar alma süreçlerine katılımı sağlanır, şehir yönetimi şeffaf ve katılımcıdır. Bu, toplumsal dayanışmayı güçlendiren önemli bir unsurdur.
• Yavaş Yaşamı Teşvik: Trafiğin azaltılması, yeşil alanların artırılması, sosyal etkinliklerin düzenlenmesi gibi uygulamalarla sakin bir yaşam tarzı teşvik edilir.
• Çevreyi Koruma ve Geliştirme: Doğal alanların korunması, biyolojik çeşitliliğin desteklenmesi, kentsel yeşil alanların artırılması gibi çevreci politikalar uygulanır.
• Sağlık ve Refah: Sağlıklı yaşamı teşvik eden uygulamalar, temiz hava, temiz su ve doğal gıdaya erişim gibi faktörler, Cittaslow şehirlerinin öncelikleri arasındadır.
• Kentsel Yaşam Kalitesinin Artırılması: Cittaslow hareketi, şehirlerde yaşam kalitesini artırmayı hedefler. Bu kapsamda, şehirlerde gürültü kirliliğinin azaltılması, trafik yönetiminin iyileştirilmesi ve kamusal alanların erişilebilirliğinin artırılması gibi konular ön plandadır. 

Bir Yerleşim Yerinin Cittaslow Olması için Kriterler Nelerdir?

Cittaslow şehirleri bu trendin bir parçası olabilmek için birçok kriteri yerine getirmeye çalışıyor. Sakin bir şehir olmanın kriterleri arasında şehrin altyapısı, turizmi, esnafı ve sosyal hayatın tüm bunlarla uyumuna dair detaylar yer alıyor. Bir şehrin Cittaslow ünvanı alabilmesi için gereken kriterler şunlardır:

• Çevre politikaları: Aday şehirlerin hava ve su temizliğinden katı atıkların ayrıştırılmasına, enerji tasarrufundan biyoçeşitliliğin korunmasına kadar çevre ile ilgili birçok alanda önlem alması beklenmektedir.
• Altyapı politikaları: Aday illerde bisiklet yolları, bisiklet park yerleri, özel araç kullanımına alternatif ulaşım yolları gibi kriterler aranıyor.
• Kentsel yaşam kalitesi politikaları: Kentin internet ağından sosyal yeşil alanların iyileştirilmesine kadar kentsel yaşam kalitesini artırabilecek her türlü uygulama bu kriter kapsamında değerlendirilir.
• Tarım, turizm, esnaf ve sanatkarlara ilişkin politikalar: Cittaslow kriterleri arasında tarım ve turizmle uğraşanların, esnaf ve sanatkârların korunması ve teşviki önemli bir yer tutmaktadır.
• Sosyal uyum: Azınlıklar, engelliler, çocuklar ve gençler için ayrımcılıkla mücadele çalışmaları ve farklı kültürlerin entegrasyonuna yönelik uygulamalar, Cittaslow kriterleri arasında yer alıyor.

Türkiye’deki Cittaslow Şehirleri Hangileridir?

İtalya, Avustralya, Belçika, Almanya ve Kanada gibi ülkelerin yanı sıra, Türkiye’de de bu yaklaşımı benimseyen birçok şehir var. İşte Türkiye’nin sakin şehirlerini aşağıda listeledik:

• Halfeti, Şanlıurfa: 2013 yılında Cittaslow’a dahil olan Halfeti; biyoçeşitliliğin korunması, doğal ve kültürel peyzajların teşviki ve sürdürülebilirliği için önemlidir.
• Seferihisar, İzmir: Seferihisar; Tarihi özellikleri, doğal enerji kaynakları, yerel tarım ürünleri ve daha pek çok zenginlik sayesinde 2009 yılında Cittaslow’a dahil edilerek Türkiye’nin ilk sakin şehri olarak kayıtlara geçmiştir. Kasabada güneş enerjisinden yararlanan sokak lambaları, kompost tesisi ve doğal enerji santralleri gibi projeler var.
• Akyaka, Muğla: Akyaka, Muğla’nın Ula ilçesine bağlı Ege bölgesinde bir tatil beldesidir. Doğal peyzaj özellikleri, kültürel peyzaj alanları ve yerel yerleşim düzeni ile 2011 yılında Cittaslow unvanını hak etmiştir.
• Gökçeada, Çanakkale: Türkiye’nin en büyük adası olan Gökçeada; Doğal peyzaj özellikleri, zengin fauna ve florası, ada kültürü ve yerli yaşam biçimi nedeniyle 2011 yılında Cittaslow’a dahil edilmiştir.
• Yenipazar, Aydın: Çok eski bir tarihe sahip bir diğer belde olan Yenipazar, tarihi dokusunu bugüne kadar korumayı başarmış ve 2011 yılında sakin şehir kategorisine girmeyi hak etmiştir.
• Yalvaç, Isparta: 2012 yılında Cittaslow’a dahil olan Yalvaç, birçok medeniyete ev sahipliği yapmış, antik çağlardan günümüze kadar eser ve gelenekleri korumayı başarmış bir yerleşim yeridir.
• Perşembe, Ordu: Perşembe; Zengin bitki örtüsü, ılıman iklimi ve doğal koyları sayesinde 2012 yılında Cittaslow’a katılmıştır.
• Uzundere, Erzurum: Uzundere; Türkiye’nin en yüksek şelalesi olan Tortum Şelalesi, tarihi yapıları, zengin biyoçeşitliliği ve temiz havasıyla 2016 yılında Cittaslow unvanına layık görüldü.
• Gerze, Sinop: Türkiye’nin en mutlu ili olarak bilinen Sinop’un ilçesi Gerze; Yemyeşil doğası, deniz manzarası, el sanatları ve yöresel ürünleri ile 2017 yılında Cittaslow’a dahil edilmiştir.
• Göynük, Bolu: Tipik bir Osmanlı kasabası özelliği taşıyan Göynük, doğal güzellikleri, tarihi zenginlikleri ve yıllar içinde koruduğu eski Türk gelenekleri ile 2017 yılında Cittaslow unvanını hak etmiştir.
• Köyceğiz, Muğla: 2019 yılında sakin şehir unvanını alan Köyceğiz, doğal güzellikleri, narenciye bahçeleri ve tarihi zenginlikleri ile sakin bir yerleşim yeridir. Kasabanın ana geçim kaynağı tarım olsa da kaplıcaları ve doğal plajları sayesinde turistik bir yer olarak da biliniyor.

Türkiye’de bulunan sakin şehirlerden ev alma hayali kuran ve bunu resmiyete dökmek isteyen kişiler elbette detaylı araştırmalar yapmalı ve yaşamak istedikleri yere buna göre karar vermelidir. Bu noktada olayınkolayı Konut Kredisi sayfasında yer alan özel kredi teklifleri ile hayalinize bir adım daha yaklaşabilirsiniz.