Hisseli Tapu Nedir? Satışı Nasıl Yapılır?
Hisseli tapu, mülkiyetin birden fazla kişi arasında paylaşıldığı gayrimenkuller için kullanılan bir terimdir ve gayrimenkul sektöründe oldukça yaygındır. Bu yazımızda, hisseli tapu nedir, hisseli tapunun özellikleri nelerdir ve hisseli tapu satışı nasıl yapılır gibi merak edilen sorulara detaylı cevaplar vereceğiz. Hisseli mülkiyetin ne olduğunu anlayarak başlayacağız ve ardından hisseli tapu satış işlemlerinin nasıl gerçekleştirildiğini adım adım açıklayacağız. Hisseli tapu sahiplerinin hakları, satış sürecinde dikkat edilmesi gerekenler ve bu sürecin hukuki boyutlarına değinerek, hisseli tapu sahibi olanların ya da olmayı düşünenlerin karşılaşabileceği durumları ve çözüm yollarını ele alacağız.
Hisseli Tapu Ne Demektir?
Hisseli tapu, gayrimenkul sektöründe sıkça karşılaşılan ve bir taşınmazın birden fazla kişiye aynı anda ait olduğunu belgeleyen önemli bir tapu türüdür. Bu tapu türünde, taşınmazın her bir sahibi, mülkün bütünü üzerinde belirlenmiş oranlarda hisselere sahiptir. Hisseli tapu sistemi, mülkün ortak sahiplerinin her birinin adını, soyadını, adresini ve taşınmaz üzerinde sahip oldukları hisse oranlarını açıkça belirtir. Bu durum, mülkün paylaşımı ve yönetimi açısından büyük önem taşır.
Hisseli tapularda, iki ana mülkiyet türüne rastlanır: Paylı mülkiyet ve elbirliği mülkiyeti. Paylı mülkiyet durumunda, taşınmazın her bir sahibi, mülkün tamamı üzerinde belirli bir oranda paya sahiptir. Bu paylar, genellikle paydaşların kendi aralarında yaptıkları anlaşmalara göre belirlenir ve bu anlaşmalar, her bir ortağın mülk üzerindeki haklarını ve sorumluluklarını net bir şekilde ortaya koyar.
Diğer yandan, elbirliği mülkiyeti, taşınmazın her bir sahibinin mülk üzerinde eşit oranda paya sahip olduğu bir mülkiyet türüdür. Bu tür mülkiyet, özellikle kanuni düzenlemelere dayalı olup, paydaşların kendi aralarında yaptıkları anlaşmaların aksine, kanun tarafından belirlenen pay oranlarına göre düzenlenir. Elbirliği mülkiyeti, özellikle miras hukukunda sıkça karşılaşılan bir durumdur ve mülkün tüm sahipleri arasında eşit hak ve sorumlulukları beraberinde getirir.
Hisseli tapu ve bu tapu ile ilişkili mülkiyet türleri, taşınmazların yönetimi, devri ve satışı gibi konularda önemli hukuki ve finansal etkilere sahip olduğundan, bu konuda detaylı bilgi edinmek ve uygun adımlar atmak büyük önem taşır.
Hisseli Tapunun Avantajları ve Dezavantajları
Hisseli tapu sistemi, gayrimenkul sahipliği ve yönetimiyle ilgili bazı avantajlar ve dezavantajlar sunar. Bu sistem, özellikle birden fazla kişinin bir taşınmaza ortak olarak sahip olmasını sağlayarak, mülk edinme sürecini etkileyebilir.
- Hisseli tapunun avantajlarından biri, taşınmazın birden fazla kişi tarafından sahip olunmasının, mülkün satın alınmasını veya kiralanmasını daha erişilebilir hale getirebilmesidir. Bu durum, özellikle maliyeti paylaşmak isteyen bireyler veya aileler için cazip bir seçenek olabilir. Ayrıca, hisseli tapu sahibi olmak, bireylerin daha uygun fiyatlarla gayrimenkul sahibi olmalarını veya kiralamalarını mümkün kılabilir, böylece daha büyük veya daha iyi konumda bir mülke erişim imkanı sunar.
- Öte yandan, hisseli tapu sistemine ait bazı dezavantajlar da bulunmaktadır. Bu sistem, taşınmazın yönetimiyle ilgili zorluklara yol açabilir, zira birden fazla sahibin karar alma süreçlerinde anlaşmazlık yaşaması mümkündür. Ayrıca, hisseli tapu sahibi olan taşınmazların satışı veya ipotek edilmesi, ortakların farklı istek ve ihtiyaçlarından dolayı karmaşık ve zorlayıcı bir süreç olabilir. Her bir hissedarın farklı fikirleri ve hedefleri, mülkün satılması veya finansal bir değer olarak kullanılmasında engeller oluşturabilir.
Hisseli Tapu Satışı Nasıl Yapılır?
Hisseli tapu sahiplerinin bir gayrimenkul veya arsayı satmak istemeleri durumunda, satış süreci birden fazla kişinin mülkiyet haklarına sahip olmasından dolayı bazen karmaşık bir hal alabilir. Bu yüzden, satışın başarılı ve sorunsuz bir şekilde gerçekleşebilmesi için mülkün tüm ortaklarının işleme katılımı büyük önem taşır. Ancak, tüm ortakların fiziksel olarak satış işlemine katılamaması durumunda, bir avukata vekalet vererek bu sürecin yürütülmesi de mümkündür. Tüm ortakların anlaşması halinde, satış işlemi daha kolay ve hızlı bir şekilde tamamlanabilir. Öte yandan, mülk sahiplerinden herhangi biri satışa karşı çıkarsa, bu durum satışın iptal edilmesi için dava açılmasına yol açabilir. Bu gibi durumlarda, ortaklardan birinin satış yapmak istemesi ancak diğer hissedarların buna karşı çıkması halinde, ilk adım olarak diğer hissedarlarla konuşarak anlaşma yoluna gitmek en uygun yöntemdir. Eğer mülkün diğer hissedarlarından biri, satışa konu olan hisseyi satın almak isterse, satış ona yapılmalıdır. Ancak, hisseyi satın almak isteyen bir ortak bulunmazsa, hisse dışarıdan bir kişiye devredilebilir.
Tüm bu yöntemlere rağmen ortaklar arasında bir anlaşmaya varılamadığı durumlarda, izale-i şüyu (ortaklığın giderilmesi) davası açarak mülkün satışının gerçekleştirilmesi mümkün olabilir. Bu dava, mahkeme kararı ile mülkün satışa çıkarılmasını ve gelirin ortaklar arasında paylaştırılmasını sağlar, bu sayede hissedarlar arasındaki anlaşmazlıkların hukuki bir çözüme kavuşması mümkün olur.
İzaleyi Şüyu Davası Nedir?
İzaleyi şüyu, mülkün satılmasını isteyen, ancak ortak bir sonuca varamayan hisse sahipleri için uygun bir uzlaşma yöntemidir. Bu yöntem ile ortaklığın sona ermesini isteyen mülk sahiplerinden herhangi biri dava açabilme hakkına sahiptir.
İzaleyi şüyu davası ile öncelikle yetkili bir kişi mülkü değerlendirmekte, piyasa değeri belirlenen mülk ile alakalı hisse sahipleri bilgilendirilmekte ve icra yolu ile satış yapılmaktadır. Sonrasında ise hisse sahipleri arasında para eşit olarak paylaştırılmaktadır.
Hisseli tapu satışında sadece alıcı ve satıcının anlaşması değil, diğer pay sahiplerinin de anlaşması önemli olduğundan zor bir yöntemdir. Ortaklar kendi hisselerini satma hakkına sahip olsa da diğer hissedarların haberi olmadan satış gerçekleştirilirse, şufa davası açılabilmektedir.
Bu nedenle tapu satışı yapılırken, diğer ortaklar ile uzlaşma yoluna gitmek en doğrusudur.