Kredi Çeşitleri ve Özellikleri Nelerdir?

Krediler, eğitim giderlerini karşılamak veya bir ev ya da otomobil satın almak gibi tek seferde karşılanması nispeten güç olan büyük yaşam hedeflerine ulaşmanıza yardımcı olabilir. Her türlü işlem için farklı kredi çeşitleri bulunmakla beraber, mevcut borcunuzu ödemek için kullanabileceğiniz krediler de bulunmaktadır. Bununla birlikte, kredi başvurusunda bulunmadan önce ihtiyaçlarınıza en uygun kredi türünü bilmek önemlidir. En yaygın kredi türleri ve temel özellikleri ise yazımızda sizi bekliyor.

Kredi Terimleri ve Özellikleri Nelerdir? 

Kredi kullanmak isteyen kişilerin bilmesi gereken bazı temel kredi terimleri ise şu şekildedir:

Teminatlı bir kredi: Teminat olarak sahip olduğunuz bir varlığı kullanır ve krediyi geri ödemezseniz borç veren varlığı alabilir.

Teminatsız kredi: Bankalar için daha riskli oldukları için, genellikle teminatlı kredilerden daha yüksek faiz oranlarına sahiptirler.

Taksitli kredi veya vadeli kredi: Belirli bir süre boyunca sabit taksit miktarına göre geri ödenir.

Sabit faizli kredi: Sabit faizli kredilerin kredi vadesi boyunca değişmeyen bir faiz oranı vardır.

Değişken oranlı kredi: Değişken oranlı kredilerin faiz oranı, birincil oran (kredi verenlerin faiz oranlarını belirlemek için kullandığı temel oran) ile değişebilir. Faiz oranı yükselirse, kredi faiz oranınız da yükselebilir.

En Yaygın Kredi Türleri ve Özellikleri

Tüketici kredileri birkaç başlık altında incelenebilir:

İhtiyaç Kredileri: Taşıt ve konut kredileri belirli bir amaç için tasarlanırken, ihtiyaç kredileri genellikle seçtiğiniz herhangi bir şey için kullanılabilir. Bazı insanlar bunları acil durum harcamaları, düğünler veya ev yenileme projeleri için kullanır. Bireysel ihtiyaç kredileri genellikle teminatsızdır, yani teminat gerektirmezler. Sabit veya değişken faiz oranları ve birkaç aydan birkaç yıla kadar geri ödeme vadeleri olabilir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK)’nun 9 Haziran 2022 tarihinde yaptığı açıklamaya göre, tüketici kredilerine ilişkin genel vade sınırının, kredi tutarı 50 bin TL üzerinde 100 bin TL altında olan krediler için 24 ay, 100 bin TL üzerinde olan krediler için 12 ay olarak belirlenmiştir.

Taşıt Kredileri: Bir araç satın aldığınızda kullandığınız bu kredi türünde, araç teminat görevi görür ve borçlu kredi ödemelerini yapmazsa otomobile banka tarafından el koyulur. 21 Şubat 2022 tarihli ve 10099 sayılı BDDK kararı ile taşıt kredisi peşinat oranı ve vade sayıları düzenlenmiştir. Kredi Yönetmeliğinin 12/A maddesinin üçüncü fıkrası ile Finansal Kurumlar Yönetmeliğinin 11/A maddesinin ikinci fıkrasında aracın fatura değerine göre maksimum kredi vade sayısı aşağıdaki şekilde belirlendi:

• Nihai fatura değeri 400 bin TL ve altında olan taşıt alımı amacıyla kullandırılan kredilerde maksimum 48 ay vade,
• Nihai fatura değeri 400 bin TL’nin üzerinde olup 800 bin TL’nin üzerinde olmayan taşıt alımı amacıyla kullandırılan kredilerde maksimum 36 ay vade,
• Nihai fatura değeri 800 bin TL’nin üzerinde olup 1 milyon 200 bin TL’nin üzerinde olmayan taşıt alımı amacıyla kullandırılan kredilerde maksimum 24 ay vade,
• Nihai fatura değeri 1 milyon 200 bin TL’nin üzerinde olup 2 milyon TL’nin üzerinde olmayan taşıt alımı amacıyla kullandırılan kredilerde maksimum 12 ay vade seçilebilir.

Ayrıca aynı düzenlemeye göre, taşıt teminatlı krediler hariç, tüketicilere binek araç edinimi amacıyla kullandırılacak taşıt kredilerinde veya yapılacak finansal kiralama işlemlerinde, kredi tutarının taşıtın değerine oranının aşağıdaki şekilde belirlendi:

• Nihai fatura değeri 400 bin TL ve altında olan taşıtlar için, kredi tutarının nihai fatura değerinin %70’i aşamamasına,
• Nihai fatura değeri 400 bin TL’nin üzerinde olup 800 bin TL’nin üzerinde olmayan taşıtlar için, kredi tutarının nihai fatura değerinin %50’yi aşamamasına,
• Nihai fatura değeri 800 bin TL’nin üzerinde olup 1 milyon 200 bin TL’nin üzerinde olmayan taşıtlar için, kredi tutarının nihai fatura değerinin %30’u aşamamasına,
• Nihai fatura değeri 1 milyon 200 bin TL’nin üzerinde olup 2 milyon TL’nin üzerinde olmayan taşıtlar için, kredi tutarının nihai fatura değerinin %20’yi aşamamasına,
• Nihai fatura değeri 2 milyon TL’nin üzerinde olan taşıtlar için, kredi tutarının nihai fatura değerinin %0’ı kadar belirlenmesine karar verildi.

Eğitim ve Öğrenci Kredileri: Eğitim ve öğrenci kredileri, esasen bireysel ihtiyaç kredisi olarak değerlendirilir. Kendiniz ve sorumlu olduğunuz çocuklarınız için eğitim masraflarını karşılamanıza yardımcı olabilir. Ücretler, geri ödeme süreleri ve faiz oranları dahil olmak üzere kredi koşulları, aynı tür krediye sahip her borçlu için aynıdır. 

Konut Kredileri: Bir konut kredisi, herhangi bir peşinat haricinde evin satın alma fiyatını kapsar. Mülk, ipotek ödemelerinin kaçırılması durumunda borç veren tarafından haczedilebilen bir teminat görevi görür. Konut kredileri, genellikle 10 senede geri ödenir. Konut kredileri, kredi ömrü boyunca aynı kalan sabit faiz oranlarına veya borç veren tarafından yıllık olarak değiştirilebilen ayarlanabilir oranlara sahip olabilir.

Aynı türden krediler arasında bile kredi faiz oranları, krediyi veren banka, kredi alanın kredi notu, kredi vadesi, kredinin teminatlı veya teminatsız olması gibi birçok faktöre bağlı olarak değişebilmektedir. Genel olarak, kısa vadeli veya teminatsız krediler, uzun vadeli veya teminatlı kredilerden daha yüksek faiz oranlarına sahiptir.

Kredi puanınız ve borç-gelir oranınız size sunulan faiz oranlarını etkileyebilir. Bu nedenle herhangi bir kredi çeşidinde düşük faiz oranları elde etmek genellikle iyi ile mükemmel kredi notu gerektirir. Diğer yandan aradığınız kredi türü ne olursa olsun, kredi başvurusu yapmadan önce mutlaka kredi puanınızı kontrol etmenizi öneriyoruz.