İrtifak Hakkı Nedir? Çeşitleri Nelerdir?

Medeni Kanunla belirlenmiş olan sınırlar dahilinde taşınmaz malın özel bir nedenle kullanma hakkına imkan tanınması irtifak hakkı olarak adlandırılmaktadır. Gayrimenkul üzerinde sınırlı kullanım hakkı sunan irtifak hakkı, kimi zaman kişinin gayrimenkul üzerinde sahip olduğu hakları kullanmasını sınırlayabilir ya da taşınmazı belirli bir şekilde kullanma mecburiyeti getirebilir.

İrtifak Hakkı Detayları

Kullanım hakkı olarak da bilinen irtifak hakkı, taşınmaz sahibinin taşınmazını başka bir kişinin kullanması ya da yararlanmasına izin verdiği anlamına gelir. Buna göre irtifak hakkına sahip olan kişi taşınmazda hak sahibi olan malikin bazı haklarını kullanmasını sınırlandırabilir.

İrtifak Hakkı Çeşitleri Nelerdir?

İrtifak hakkı söz konusu olduğunda taşınmazın üzerindeki hak sahibine tanınan yararlanma yetkilerinin kullanımına göre 3’e ayrılmaktadır ve şu şekildedir;

Üst Hak: Taşınmaz üzerinde ya da altında inşaat yapma hakkı olarak bilinir.

Kaynak Hakkı: Taşınmazda yer alan su kaynağından yararlanma hakkıdır.

Geçit Hakkı: Başkasının arazisinden geçme hakkı olarak açıklanabilir.

Aynı zamanda yararlanma yetkisi olarak olumlu ve olumsuz irtifak hakkı olarak da 2 çeşite ayırmak mümkündür. Buna göre iki taşınmaz arasındaki bir geçitten aktif olarak yararlanmak durumu söz konusu ise bu olumlu irtifak hakkı olarak açıklanırken, manzara kapatmama hakkı gibi durumlarda olumsuz irtifak hakkı devreye girmektedir.

İrtifak Hakkı Süresi Ne Kadar?

İrtifak hakkı süresi söz konusu olduğunda detaylar sözleşmede yer almaktadır. Başlangıç ve bitiş tarihleri sözleşmeye net bir biçimde yazılarak karşı tarafın maldan ne kadar süre ile faydalanacağı belirlenmiş olur. İrtifak hakkı sözleşmesindeki süre tamamlandığında sözleşmenin yenilenmesi gerekmektedir. Aksi takdirde irtifak hakkı son bulacaktır.