Kentsel Dönüşümde Sigorta Sahiplerinin Hakları
Kentsel dönüşüm kapsamında satın alınan konutlarda konut sahiplerinin çeşitli hakları bulunmaktadır. Bu kapsamda kentsel dönüşümde sigorta sahiplerinin hakları ise, aşağıdaki yazımızdaki gibidir.
Konut Sahiplerinin Hakları
Kentsel dönüşüm, Türkiye genelinde riskli yapıların yıkılıp yeniden yapılmasını sağlayan projeler bütünüdür. Bununla birlikte her konut sahibi, konutunun kentsel dönüşüm kapsamına girip girmediğini öğrenebilir. Konut sahipleri bu bilgiyi, taşınmaz risk durumunu öğrenerek elde edebilir. Taşınmaz risk durumu raporu, yalnızca lisanslı kurum ve kuruluşlar tarafından çıkarılmaktadır ve konut sahibinin bu kurumlara başvuru yapması gerekmektedir.
Eğer konut sahibinin mülkü taşınmaz risk grubunda yer alıyorsa; mülkü kentsel dönüşüm kapsamına girmektedir ve yıkılıp yeniden yapılması gerekmektedir.
İdarece yapılan kentsel dönüşüm projelerinde, bakanlık konut sahiplerine çeşitli haklar sunmaktadır. Konut sahipleri kendilerine sunulan hakları değerlendirebilir, seçebilir ve sunulan desteklerden faydalanabilir.
Kira yardımı: Kentsel dönüşüm kapsamında mülkü riski bulunan ve dönüşüm projesine dahil olan konut sahiplerine 18 ay boyunca kira yardımı yapılmaktadır. Kira yardımları konutun bulunduğu şehre göre değişkenlik göstermekte olup; bir konut sahibinin kira desteği alabilmesi için o konutta ikametgahı bulunması gerekmektedir. Kısaca konut yıkılmadan önce konut sahibinin orada oturması gerekmektedir.
Nakliye desteği: Kentsel dönüşüm projesi kapsamında konutu yıkılacak olan ve başka bir konuta taşınacak olan konut sahiplerine nakliye desteği de sunulmaktadır. Böylelikle konut sahibinin taşınma masrafları da iyileştirilmektedir. Nakliye desteği almak isteyen konut sahipleri gerekli evrakları temin ederek Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na başvurmalıdır.
Konut kredisi desteği: Kentsel dönüşüm projesi kapsamında yıkılacak olan binanın konut sahiplerine ve konut içerisinde 1 yıldan fazla süredir oturan kiracılara konut kredisi desteği sunulmaktadır. Devlet bankaları ve anlaşma yapılan özel bankalardan konut kredisi desteği kapsamında, olanakları iyileştirilmiş krediler çekilebilmektedir. Konut sahipleri ve 1 yıldır uzun süredir yıkılacak konutta kiracı olan kişiler, gerekli evrakları tamamlayıp başvuru onayı aldıktan sonra, 100.000 liraya kadar konut kredisi olanaklarından faydalanabilmektedir. Bu sayede konut sahibi de kiracı da ayrıcalıklı kredi kullanarak yeniden mülk satın alabilir.
Alan inşası hakkı: Konutu taşınmaz risk grubuna giren ve kentsel dönüşüm kapsamında binası yıkılacak olan mülk sahipleri, özel arazilere kendi inşaatlarını yapabilme hakkına sahiptir. Mülk sahibi, riskli olarak görülen yapısını yıkarak yenisini yapabilir. Bunun için yönetmelik gereğince belirlenen anlaşmaları yapması ve hukuki tedbirleri alması gerekmektedir. Mülk sahibi yeni inşaatı kendisi yapabileceği gibi, müteahhit bir firmaya da yaptırabilir.
Harç vergi indirimi: Kentsel dönüşüm kapsamında konut yenileyen ve konut satın alan kişiler, yeni mülk alımında birçok vergiden ve masraftan muaf tutulabilmektedir. Konut sahipleri belediye harçları, İmar Kanunu gibi işlemler için yatırılan ek ücretler, noter ücretleri gibi vergi ve masraflardan muaf tutulmaktadır.
Kentsel Dönüşümde Güvenceli Olun: Konut-Bina Tamamlama Sigortası Nedir?
Kentsel dönüşüm kapsamında ileri tarihte teslim edilecek bir konutu satın alan kişiler, yeni bina ya da konut yapılırken, müteahhit firmalardan güvence talep edebilmektedir.
Konut Tamamlama Sigortası ya da Bina Tamamlama Sigortası adıyla bilinen sigorta poliçeleri gereğince, eğer müteahhit kentsel dönüşüm kapsamında yapılan inşaatı tamamlamazsa, satın aldığı konutu teslim alamayan maliklere paraları iade edilmekte ya da proje sigorta şirketi tarafından tamamlanmaktadır. Konut Tamamlama Sigortası, konut satın alan ya da yeniden konut yaptıran kişilerin sorumluluğunda olmayıp, binayı yapmakla mükellef olan müteahhit firmaların sorumluluğundadır.