Kiracıların Sahip Olduğu Yasal Haklar Nelerdir?

Kiracılar için koruma sağlayan özel yasalar vardır. Kiracı olduğunuzda konuyla ilgili bilgilenmek, haklarınızı bilmenizi ve gerektiğinde haklarınız doğrultusunda hareket edebilmenizi sağlar. Bir daire, ev, apartman dairesi kiralarsanız, yaşam alanınızı, kullanımınızı ve ev sahibinizin ve kiracı olarak sorumluluklarınızın sınırlarını çizen birçok hukuki düzenleme bulunuyor. Kiracıların sahip olduğu yasal haklar, kiracıların güvenli ve temiz bir yaşam alanına sahip olmalarını sağlarken, konut ayrımcılığını ve kira eşitsizliğini önlemek için tasarlanmış bir dizi yasadan oluşur. Kendi evi olmayan ve kirada yaşayan her vatandaş kendi yasal haklarını öğrenerek gerektiği durumlarda kendini koruyabilir. Yazımızda kiracıların sahip olduğu yasal haklara dair detaylı bilgi vereceğiz.

Kiracıların Yasal Hakları Nelerdir?

Kiracıların yasal haklarını bilmesi oldukça önemli olduğundan, bu haklardan en merak edilenleri maddeler halinde aşağıda bulabilirsiniz:

• Kiralanan mülkü sözleşmede yer alan tarihte ve belirtilen durumda (yaşamaya elverişli) teslim alma hakkınız vardır. 
• Kiraya konu olan mülkten yararlanılmasının ya da kullanılmasının size bırakılmasını talep etme hakkınız mevcuttur. 
• Taşınmazın kira süresi boyunca kiraya verildiği gibi kalmasını sağlamasını, kiraya verenden isteme hakkınız vardır. 
• Taşınmazda oluşan herhangi bir ayıbın giderilmesini isteme hakkınız bulunmaktadır. 
• Haklı bir gerekçe sunmadan sözleşme devam ettiği sürece, kiralanan mülkten çıkarılmama hakkınız mevcuttur. 
• Kiraya veren kişinin taşınmazla alakalı zorunlu sigorta ya da vergi gibi yükümlülükleri aksi belirtilmediği sürece yerine getirmesini talep etme hakkınız bulunmaktadır. 
• Kiralanan taşınmazı bir başkasına devretme ya da alt kiraya verme hakkınız vardır. (Bu işlem için kiraya verenin yazılı rızasının alınmış olması gerekmektedir.)
• Kiranın geciktirilmesi durumunda kiraya verenin herhangi bir cezai koşul içeren anlaşma sunmasını engelleme hakkınız mevcuttur. 
• Kira sözleşmesinin kiracı aleyhine düzenlenme yasağı ile alakalı yasal haklarınızı kullanma hakkınız vardır.
• Kullanımla beraber oluşan yan giderlerin kiraya veren kişi tarafından karşılanmasını talep etme hakkınız bulunmaktadır.
• Ek olarak Adalet Bakanlığı tarafından 8 Haziran 2022 tarihinde meskenler için yapılan yeni düzenleme ile 1 Temmuz 2023’e kadar yenilenecek kira sözleşmelerindeki artışın, bir önceki yılın yüzde 25’ini geçememesi sağlanmıştır. Bu uygulama yalnızca devam eden kira sözleşmeleri için 1 yıl süreli geçici bir düzenleme olup, yalnızca devam eden kira sözleşmeleri için geçerlidir. Konutta ilk defa oturanlar veya işyerleri için düzenlemenin geçerli olmayacağını da belirtmekte fayda var. 

Ev sahibinizin, yalnızca haklarınız dahilinde olanı yaptığınız için size misilleme yapması (kiranızı artırması, sizi tahliye etmesi) yasa dışıdır. Haklarınızın icrası için mahkemeye başvurabilirsiniz. Ev sahibiniz aleyhinize dava açarsa, ihbarda bulunma, yanıt verme, şikayet ettiği şeyi düzeltme ve mahkemede kendinizi savunma , herhangi bir mahkeme kararına itiraz etme hakkınız olduğunu bilmeniz önemlidir. Kiracı olarak mevcut haklarınız hakkında bilgi sahibi olmak, beklenmeyen durumlarda doğru kararlar alabilmenizi ve oluşabilecek olası sorunlara hazırlıklı olmanızı sağlar.