Maymun Çiçeği Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Maymun çiçeği virüsü, insanlarda ve diğer hayvanlarda maymun çiçeği hastalığına neden olan çift sarmallı DNA’ya sahip zoonotik bir virüstür. Virüs kolay yayılmaz; bir kişi yalnızca enfekte bir hayvan ya da insanla yakın temas halindeyken enfekte olabilir.

Maymun Çiçeği Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Maymun çiçeği virüsünün ilk vakası 1958’de kaydedildi. Maymun kolonilerinin tutulduğu bir araştırma merkezinde çiçek hastalığı benzeri bir hastalık salgını yaşandı. Bir kişi bu virüsü, bir hayvandan veya insandan kapabilir. Virüs gözle görülmese bile deri, solunum organları veya mukoza zarları yoluyla bulaşabilir. Hayvandan insana bulaşma, bir hayvan bir kişiyi ısırdığında veya vücut sıvısı ile doğrudan temas sırasında meydana gelebilir.

Enfeksiyonların erken belirtileri, enfekte olduktan yaklaşık bir veya iki hafta sonra ortaya çıkmaya başlar. Hastanın ateşi, baş ağrısı, ödem, sırt ve kas ağrıları vardır. Vücut derecesi yükseldikçe, hasta yüzde başlayan, avuç içi ve ayaklar dahil vücudun diğer bölgelerine yayılan bir döküntü geliştirir. Döküntü ateş başladıktan 1 ila 5 gün sonra ortaya çıkabilir. Döküntü genellikle önce ağızda veya yüzde olmak üzere düz, kırmızı lekeler olarak başlar. Daha sonra vücudun diğer bölgelerine yayılır ve ayak tabanlarında, ağız içinde, cinsel organda ya da gözlerde görülebilir. Sonunda püstüllere (sarımsı sıvıyla dolu lezyonlar) dönüşür ve daha sonra kabuklanarak düşer. Semptomlar genellikle 2 ile 4 hafta sonra düzelir. Çocuklarda ve bağışıklığı düşük olan kişilerde belirtiler daha şiddetli olabilir. 

Maymun Çiçeği Virüsü Tedavisi Var mı?

Tedavi, semptomların kısmen giderilmesiyle sınırlıdır. Salgınlar, hastaları izole ederek ve etraflarında sıkı hijyen sağlayarak önlenir. Semptomatik maymun çiçeği enfeksiyonu tedavisi temel olarak şunları içerir:

• Yara bakımı,
• Acı kontrolü,
• Bakteriyel enfeksiyonların ve diğer komplikasyonların tedavisi.

İnsanlarda maymun çiçeği enfeksiyonu için spesifik antiviral tedavilerin klinik etkinliği hakkında sınırlı veri mevcuttur. Bu antiviraller ilk olarak çiçek hastalığını tedavi etmek için geliştirildiğinden bazı durumlarda maymun çiçeği tedavisine de yardımcı olabilirler.

Maymun Çiçeği Öldürür mü?

Çoğu insan maymun çiçeği hastalığı sonrasında sorunsuz bir şekilde iyileşmektedir. Bununla birlikte, komplikasyonlar arasında ikincil enfeksiyonlar, zatürre, sepsis (enfeksiyona şiddetli tepki), ensefalit (beyin iltihabı) ve görme kaybıyla sonuçlanan göz enfeksiyonu sayılabilir. Daha büyük cilt lezyonları iyileştiklerinde iz bırakabilir. Nadiren ölüm meydana gelmekle beraber, bu durum kişinin sahip olduğu virüs türüne (Kongo Havzası veya Batı Afrika) bağlı olarak vakaların yüzde 1 ile 10’u arasında olduğu tahmin edilmektedir.

Maymun Çiçeği Önlenebilir mi?

Maymun çiçek hastalığını önlemeye yardımcı olabilecek bazı yöntemler şu şekildedir:

• Çiçek hastalığına karşı aşılama, maymun çiçeği hastalığını önlemede yüzde 85 etkilidir.
• Batı veya Orta Afrika’ya seyahat edenler, vahşi hayvanlarla veya maymun çiçeği virüsünü taşıyabilecek herhangi bir hayvanla temastan kaçınmalıdır. 
• El hijyeninin üst düzeyde olması sizi enfeksiyondan koruyabilir. Maymun çiçeği olan birine bakıyorsanız, eldiven, yüz maskesi, gözlük ve tek kullanımlık önlük gibi kişisel koruyucu ekipmanları kullanılması gerekir.
• Maymun çiçeği hastalığı teşhisi konulursa, kişilerin doktorunun talimatlarına göre diğer insanlardan kendisini izole etmesi gerekir. Tüm cilt lezyonları tamamen iyileşene, kabuklar dökülene ve yeni bir cilt tabakası oluşana kadar temas takibi ve enfekte kişilerin izolasyonu sağlanmalıdır.