Kira Stopajı Nedir? Nasıl Hesaplanır ve Ne Zaman Ödenir?
Ev sahibi olmak herkesin hayalini kurduğu bir durumdur. Çoğu kişi ilk kez ev sahibi olduktan sonra aldığı konutta kendi yaşamayı tercih etse de, özellikle birden fazla konutu olan kişiler kiralama yolunu tercih etmektedir. Sahip olunan gayrimenkulün kiraya verilmesi, o konuttan kazanç sağlandığı anlamına gelir ki, bu da akla vergi ödemelerini getirmektedir. Ancak bu vergi ödemelerinden biri olan kira stopajı genellikle kira gelir vergisi ile karıştırılmaktadır.
Kiraya verilen mallar söz konusu olduğunda ödenmesi gereken vergilerden biri kira stopaj vergisi olsa da, bu vergi mülk sahibi tarafından değil, kiracı tarafından ödenir. Aynı zamanda kira stopajı işyerleri için geçerli olduğundan ticari gayrimenkul kiralayan kişiler ne olduğunu merak etmekte ve nasıl hesaplandığını öğrenmek istemektedir. Yazımızda kira stopajına dair tüm merak edilenleri yanıtlayacağız.
Kira Stopajı Nedir?
Gelir Vergisi Kanunun 94. maddesi kapsamında alınan stopaj vergisi, kiraya verilen mallar için geçerlidir. Fransızca kökenli bir kelime olan stopajın anlamı ise ön kesintidir. Ticari gayrimenkuller için uygulanan kira stopajı, kiraya verilen işyerinden alınan kira üzerinden hesaplanmaktadır. Diğer yandan stopaj vergisi sadece kira için alınmakla kalmaz, çalışanların maaş ödemeleri, işletmelerin kar payları, serbest meslek ödemeleri ya da gider pusulaları üzerinden de kesilir.
Nasıl Hesaplanır? Ne Zaman Ödenir?
Kira stopajı hesaplaması brüt kira üzerinden yapılmakta ve bu bedelin %20’si olacak şekilde belirlenmektedir. Ancak kira sözleşmesinde brüt kira bedeli yazmıyorsa, net kira bedelini 1,25 ile çarparak brüt kira bedelini bulmak mümkündür.
Örnek vermek gerekirse; bir işyerinin brüt kira bedeli 3.000 TL ise bu miktarın %20’si 600 TL yapmaktadır. Yani ticari gayrimenkulü kiralayan kiracının ödemesi gereken aylık kira stopajı 600 TL’dir.
Stopaj hesaplaması yapılarak aylık muhtasar beyannameler ile ilgili ayı takip eden ayın 23. gününe kadar beyanname verilmeli ve ayın 26. gününe kadar vergi ödemesi yapılmalıdır.
Kimler Kira Stopajı Ödemez?
Gelir Vergisi Kanunu’nun ilgili maddesine göre bazı kişiler kira stopajı ödemesinden muaf olarak kabul edilmektedir. Şartları karşılayan kişilerin ödeme yapması gerekmez. Buna göre muaf olan kişiler şu şartlara sahip olmalıdır:
- Maaşını yurt dışından alan kiracılar
- Yıllık beyanname gösterilmesi gereken ödemeleri yapacak olan kişiler
- Yabancı konsolosluk ya da elçiliklerde görevli olan memurlar ile hizmetliler
Yukarıdaki koşulları karşılayan kişilerin kiraladıkları işyeri için net kiralarını ödemeye devam etmeleri yeterlidir. Ancak bu koşulların dışında kalan kişiler ödemelerini geciktirmemelidir. Çünkü böyle bir durumda mülk sahibinin kiracıyı tahliye etme hakkı bulunmaktadır.
Kira Stopajı Yılda Kaç Kez Ödenir?
Her vergi ödemesinde olduğu gibi Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenen tarihlerde bu ödeme yapılmaktadır. Diğer yandan ödeme için sunulan iki farklı yöntem bulunmaktadır.
Bu durumda eğer işyerini kiraya veren mülk sahibi kiracısından kirayı aylık olarak alıyorsa, kira stopajını da aylık ödemelidir. Eğer kira 3 ayda bir alınıyorsa, 3 ayda bir ödeme yapılır. Buna göre aylık kira ödemesi yapan bir kiracının, yılda 12 kez kira stopajı ödemesi gerekirken; 3 ayda bir kira verenlerin ise, senede 4 kez ödeme yapması beklenmektedir.